اجتماع ده ها هزارنفري مردم كاشان در مراسم سنتي مذهبي زنجيرزنی زیر پرچم این هيات همزمان باروز 25 محرم سالروز شهادت سید الساجدین حضرت زین العابدین(علیه السلام) نماد وحدت وارادت مردم کاشان به مکتب حضرت حسین(علیه السلام) است.
بدون تردید اصل عزاداری و اقامه ماتم برای شهداء و آزاد مردان تاریخ، در اسلام سابقه دیرین دارد و از اخبار بر می آید كه پیامبر (صلی ا..علیه وآله) نیز آن را تأیید كرد و در برگزاری آن همت می گماشت. از تحول در شیوه های سینه زنی و زنجیر زنی، استفاده می شود كه این مسأله از خواست های اجتماعی و بافت های جامعه، فرهنگ و آداب آنها سرچشمه می گیرد، البته سزاوار است كه اصل و اساس این نوع زنجیر زدن ها پذیرفته شود، زیرا در جوشش احساسات و عواطف و تحریك هیجان اثرات مثبت دارد.
مسأله زنجير زنى در عزادارى امام حسين(علیه السلام) از نظر تاريخى در مصادر اصيل تاريخى چندان مورد توجه نبوده است. يكى از مواردى كه از زنجير ياد شده است در جريان رهايى حضرت يحيى بن زيد بن على بنالحسين(علیه السلام) از زندان اموى در خراسان است كه شيفتگان و شيعيان خراسانى به آهنگر مراجعه نموده قطعات و حلقههاى زنجيرى كه بدان حضرت يحيى در زندان بسته شده بود با قيمت گزافى خريدارى نمودند و آهنگر مزبور نيز بدليل كثرت داوطلبان آن را قطعه قطعه نموده به هر يك مقدارى از آن راعرضه نمود. صل سنت «سينه زنى» در ميان عربها رايج بوده و بعدها به صورت موجود درآمده است كه با انتخاب نوحههاى سنگين، حركات دست بر سينه مىخورد. اينگونه عزادارى ابتدا به صورت فردى بوده و زمانى كه سوگوارى علنى و گسترده شد - خصوصاً در زمان صفويه - به شكل گروهى درآمده است.
اما از مجموع احادیثی كه در رابطه با اصل عزاداری امام حسین (علیه السلام) و نیز از سیره مستمره ائمه (علیه السلام)، می توان استفاده كرد، این است كه عزاداری امام حسین (علیه السلام) بایستی توأم با شكوه، فریاد، هیجان، اشك و ناله برخواسته از مكتب عاشورا باشد و طبیعی است كه راه اندازی دستجات، دسته های سینه زنی و زنجیر زنی به شكل معقول و متعارف و همراه با وقار، حزن، اندون و ماتم، نقش مثبت و سازنده در شكوه و شور مجالس عزا دارد و نمی توان آن را نفی كرد.
همواره ظرفیت بالای دینی فرهنگی هیات های مذهبی بستر و فرصت مناسبی برای هدایتگری و سازندگی تمامی اقشار و گروه ها به ویژه نسل جوان در حوزه های ارزشی با محوریت عشق و ارادت به اهل بیت عصمت و طهارت(علیه السلام) است که می تواند مورد تامل و دقت نظر هر چه بیشتر مدیران، مسوولان و فعالان این هیات هاومتولیان حاکمیت تصمیمات فرهنگی قرار گیرد.ودر شهرستانهایی چون کاشان در کنار این ارزش مداری بزرگداشت یاد و خاطره شهیدان انقلاب اسلامی و ایضا پیرغلامان قدیمی ونوکران با درایت درگذشته هیاتها از مداح و سینه زن و زنجیرزن بخشی از رسالت هیاتها دراین آیین سنتی ومذهبی است.
هیات سجادیه کاشان از بدو تاسیس تاسیس تاکنون حدود يك قرن است كه در 25 محرم الحرام هر سال با آيين سنتی مذهبی زنجيرزنی اقامه عزا برای احیاگر قیام کربلا و مکتب عاشورا همراه با ارج داشت یاد وخاطه 40 شهید این هیات می کند.آيين زنجیر زنی هیات سجادیه کاشان با اجرای برنامه های مرثيه خواني و هم آوايي عزاداران، تشييع نمادين پیکر امام سجاد(علیه السلام)، گل ريزان غروب روز 25محرم، پرچم گرداني، نذر گلاب و اسپند يك دغدغه فرهنگي مذهبی است که در محله پشت مشهد کاشان واقع در خيابان امام خميني(ره) این شهرستان هر سال با شکوه و معنویت خاصی برگزار می شود.
مابراین باوریم که:
با تأکید بر برگزارى مراسم عزادارى حسینى درروز شهادت حضرت زین العابدین (علیه السلام)، توسط هیات سجادیه کاشان،برنامه موکب عزای حضرت را «محورى» براى وحدت مردم قرار داده.،به گونه اى که در ایام شهادتش هزارها انسان با اختلاف طبقات ودیدگاه های نگرشی متفاوت به عزادارى آن حضرت بپاخاسته و گرد بیرق حضرت سجاد اجتماع مى کنند.
با ترغیب مردم به اقامه مجالس حسینى از پراکندگى جوانان ارزش مدارجلوگیرى به عمل آورده و توده هاى متفرّق را بسیج کرده و با ایجاد وحدت و یکپارچگى در میان آنها قدرت عظیمى را به وجود می اوریم ،قدرتی که متعهد به مبانی قیام عاشوراست.
حرکت خودجوش ده ها هزار نفری مردم کاشان در روز عزای حضرت سیدالساجدین (علیه السلام) تحت لوای موکب امام سجاد (علیه السلام) در روز شهادت این امام همام که لرزه بر اندام بداندیشان وکج نظران ومخالفان عزای حضرت حسین (علیه السلام)مى اندازد،سرّ تأکید ائمّه اطهار(علیهم السلام) بر محور قراردادن عزا داری امام حسین علیه السلام را روشن تر مى کند.
هیچ چیز مانند عزادارى حسینى نمی تواند بیدارى سیاسى واجتماعی در مردم - به پیوست مخاطب منابر معتبر وميراثي و مدایح تاثیرگذار بودن- را ایجاد کند.
مخالفت دشمنان اسلام با اقامه این مجالس و تلاش آنها در جهت به تعطیلى کشاندن آن، حتّى اقدام آنان بر تضعیف آن از منظر فشارهای اقتصادی واجتماعی،خود شاهد دیگرى است که مخالفان تا چه اندازه از این نیروى عظیم وحشت داشته و دارند.
مجالس حسینى در طول تاریخ پناهگاه خوبى براى جوامعى که تحت فشار قرار گرفته اند، محسوب مى شد. با نگاهى گذرا به تاریخ کاشان بعد ازحادثه کربلا مى بینیم این مجالس و پیام هاى عاشورایى تا چه اندازه سرمشق قیام هاى مجاهدان راه خداوند علی الخصوص شهدای گرانقدردر مقابل گردنکشان و طاغوتیان بوده است ومنطقه پشت مشهد با همه بی مهری های مختلفی که از منظر توسعه شهری وارتقاء سطح کیفی زندگی مردمانش تحمل کرده منشاءتاثیرگذارترین تحولات مذهبی واعتقادی،از پایه گذاران فقهی وعلمی تا تحرکات بنیادینی چون این مراسم بوده وهست و نشانه هاى ایثار و فداکارى در آن ظاهر شده است .
ارتباط نسلی معنا دار بین پیرغلامان وجوانان امروز میتواند ضامن استمرار این نهضت وتداوم این نگرش است واحیای جنبشها وتحرکهای مذهبی چون این آیین، نماد وحدت گذشته وامروز درابعادانسانی وانتقال مفاهیم گذشته به امروز وحمایت جوانان ارزش مدار امروز از مبانی درست گذشته وتوسعه مفاهیم مترقی آن درامروز است.
این آیین وظرفیتهای نهفته درآن که امسال با محبت وعنایت هنرمندان بسیاری از کاشان از دریچه های مختلف ثبت وضبط شد میتواند به عنوان یکی از مهمترین رویدادهای فرهنگی مذهبی به پیوست مشارکت دهها هزارنفری مردم کاشان دران،وایضا تاثیرات چندجانبه ان وخروجی های درست ان بعنوان یک رویداد قابل توجه که قدمتی چند ده ساله دارد ثبت میراث معنوی گردد تا عزتی برای مردم ومباهاتی برای فرهنگ غنی ارادتمندی کاشان درساحت حضرت سیدالشهدائ باشد.
باید دستمریزاد گفت به همه عاشقان فرهنگ ناب حسینی ،مردم خوب ومکتبی کاشان،هیاتهای مذهبی کاشان ،خانواده های معظم شهداء،مدیران ومسئولانی که همراه بودند وهمه کسانی که برای وجد وشکوه این مراسم تحت لوای موکب حضرت سیدالساجدین(علیه السلام)تلاش نمودند ویاریگر نهضت احیا شده هیات سجادیه کاشان بعنوان پرچمدار تعزیت درروز شهادت آن مولای غریب بودند، نهضتی که درادامه رفتارهای فرهنگی تاثیر گذار مردم کاشان درهیاتها وجلسات مختلف، ودربعد کلان تر، مداومت وافشاگری حضرت زین العابدین(علیه السلام) درمسیر کربلا تا شام خواستار ولایتمداری وپیروی آگاهانه از مبانی متین ومبین نهضت عاشوراست.
ما باورداریم «آیین سنتی ومذهبی زنجیرزنی هیات سجادیه کاشان» ،حلقه قدرتمندِ زنجیرارادت مردم کاشان به خاندان اهل البیت (ع) ومبانی قیام حضرت حسشین (علیه السلام)است.
حسین باغ شیخی
دکترای ارتباطات رسانه
هیات سجادیه کاشان
محرم 1440
----------------
درسى که حسین به انسان ها آموخت.سیدعبدالکریم هاشمی‌نژاد .حمیدرضا نگهبان .به نشر. ص 289
فلسفه شهادت و عزادارى حسین بن على.سید عبدالحسین شرف الدین، ص 109
موسیقی مذهبی ایران.پرویز رجب‌نیا.صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران (سروش) .ص26
.JPG)
.JPG)
.JPG)
.JPG)
.JPG)
.jpg)
.JPG)
.JPG)
.JPG)
.JPG)
.JPG)
.JPG)
.JPG)
.JPG)
.JPG)
.JPG)
.JPG)
.JPG)
.JPG)
.JPG)
