یک‌شنبه 6 بهمن 1387 - 38 : 21

نویسنده : محمد ملک آبادی

کد خبر : 1246

13229 بازدید

  يك قرن تلاش و مبارزه آیت الله صبوری (ره)

سید محمد مهدی الوانی
پورتال خبري كاشان : آيت ا... حاج شيخ جعفر صبوري است در سال 1290 هجري شمسي در شهرستان قم در يك خانواده مذهبي و كشاورز ديده به جهان گشود و پس از طي مراحل مقدماتي تحصيلي نزد بزرگاني چون حاج شيخ عبدالكريم حائري مؤسس حوزه عليه علميه قم و آيات عظام حاج سيد محمدتقي خوانساري، حاج سيد صدرالدين صدر، و حاج سيدمحمدحسين بروجردي تلمذ نمود در زمان اوج خفقان رژيم پهلوي به دعوت مرحوم آيت ا... خالصي زاده كه در آن زمان از عراق به كاشان تبعيد شده بود و مردم كاشان جهت سرپرستي حوزه علميه كاشان و به حكم مستقيم مرحوم آيت ا... العظمي بروجردي به اين شهر آمد و با ايجاد پايگاه علم و دانش در مسجد باباولي كاشان اولين حوزه علميه اين شهر را در سده اخير بنيان نهاد و شاگردان علمي و انقلابي زيادي را پرورش داد او سالها به تربيت شاگردان همت گمارد و صدها مجتهد و عالم به جامعه اسلامي هديه نمود مرحوم آيت ا... صبوري با يك قرن حيات طيبه درس چگونه زيستن را از آموزگار صبر و استقامت به همگان آموخت.
او به حق عالمي عامل بود كه در فضاي تاريك خراب آباد رضاخاني چون ستاره اي پرفروغ نور اميد را در دلهاي طالبان حقيقت زنده و با صبوري و استقامت حوزه قفه و فقاهت و علوم شيعي را در محفل انس با شاگردان مكتب امام صادق(ع) از زوال و اضمحلال صيانت نمود.
او اديب اريبي بود كه با انشاء كتاب منظومه اخلاقي «سلك الدرر» ادب و اخلاق را همراه با صفا و صداقت به خدمت اخلاص در آورد و با كوشش و جديت خويش بر كرسي تدريس و منبر وعظ و ترويج و محراب عبادت و دعا پيام همت را به همه سالكان علم و حكمت آموخت.
آن عالم بیدارگر و روشن ضمیر كه به تمام معني صاحب بصر و واجد بصيرت بود با نگاه صحيح و درست خود به زمان خويش بر سر استبداد و خفقان فرياد كشيد و با شمشير قلم و بيان خود بر سينه كجي و تحجر كوبيد و به هنگامه خروش و تلاطم درياي انقلاب شكوهمند اسلامي و تزلزل بنيانهاي پوسيده كاخ ستمشاهي در كنار ناخداي نهضت حضرت امام خميني(ره) قرار گرفت و تا آخرين لحظه زندگاني بر تحقق عدالت و آزادي و مساوات تأكيد و اصرار ورزيد.
این فرزند راستین حوزوی حضرت امام(ره در طول حيات سراسر معرفت خود در مقابل بدعتها و كژيها ايستاد و با انتشار اعلاميه مردم را هدايت مي نمود و مصداق حديث «اذا ظهرت البدع في امتي فعلي العالم ان يظهر علمه» بود.
او عالمي متفكر بود كه قريب يك قرن از عمر پربركتش را همراه با پاكي و سادگي و روشن انديشي در تدريس و تربيت و ترويج فرهنگ و تمدن اسلامي و شيعي گذراند و جهل و جمود و تحجر را بر نتافت و در طول زندگي خود در خط مقدم جنبش اصلاحي و ضد استبدادي ملت ايران بود و براي مردم خطه و منطقه كاشان ملجأ و مرجع به شمار مي رفت و مسجد و كتابخانه ايشان پايگاه جوانان پرشور و انقلابي بود و حركات ضد رژيم پهلوي با رهبري ايشان و از مسجد ايشان سرچشمه مي گرفت. از ديرباز با امام خميني (ره) ارتباط داشت و حركت هاي انقلابي در اين منطقه را رهبري نمود او پس از انقلاب نيز به فرمان امام خميني (ره) منصب حاكم شرع دادگاه انقلاي اسلامي كاشان را پذيرفت و خدمت شاياني نمود.
او كه در مورد عزاداري اعتقادات داشت عزاداري از امور عبادي است و امر عبادي بايد از ناحيه شرع مقدس اسلام صادر شود و عزاداريهايي كه موجب وهن مذهب و اهانت به مقام معصومين عليهم السلام مي شد نهي مي فرمود و گفتن اقوال غير صحيح و ضعيف و گريه كردن نامتعارف و سينه زدن خشن و خطرناك را خلاف شرع مقدس مي دانست و مي گفت در عزاداري اظهار حزن لازم است و اين امر با زدن بر سروسينه به طور ملايم حاصل مي شود و رفتارهاي غيرمتعارف طريق متشرعه نيست و چون عزاداري عبادت است نياز به اخلاص دارد و از اين گونه حركات و اين نحوه عزاداري كه امروزه رايج گرديده اخلاص حاصل نمي شود.
در ارزيابي و توصيف مردان بزرگ نمي توان تنها به سخنان و موضع گيريهاي آنان اكتفا نمود بلكه بايستي سيره عملي و جريان ثابت زندگي ايشان را بازبيني نمود آيت ا... صبوري مرد يك روزه و يك دهه نبود بلكه مرد بيش از شصت سال تلاش و مبارزه و خدمت و حضور در عرصه هاي مختلف ديني و علمي و مبارزاتي بود و جالب اينكه حركت سازنده او در اين مسير طولاني عليرغم نشيب و فرازها همواره ثابت بود.
بر اساس روايات فراوان از جانب ائمه معصومين عالمان حقيقي را بايد بر اساس رفتار ديني و دردآشنايي و زمان شناسي آنها شناخت و نه فقط به سخنوري و عبارت پردازي و عبادت پيشگي و زاهد مآبي، آيت ا... صبوري آشناي دردهاي زمانه بود و در پي درمان آنها و از اين جهت بود كه توجهي ويژه به جوانان داشت و براي راهنمايي و دلسوزي آنها فرصت و همت خرج مي داد تا آنها را از هجوم فتنه هاي زمانه و خطر انحراف برهاند و بذر ايمان و دانش را در دلهايشان بروياند. او مي توانست به جاي صحنه ساده تدريس و مدرسه علميه به عرصه پر هياهوي سياست و قدرت بويژه در سالهاي اوليه پس از انقلاب بشتابد و به جاي گمنامي در مدرسه علميه كاشان نامداري و شهرت را در حوزه علميه قم تجربه نمايد اما بر حسب وظيفه در كاشان مي ماند و عزلت اخلاص را بر مكنت و اشتهار ترجيح مي دهد به اعتراف تمام كساني كه ايشان را مي شناسند او علاوه بر وظيفه سنگين فقه و فقاهت و تدريس و تربيت شاگردان مرد ميدانهاي سخت و سهمگين بود در عرصه انقلاب و مبارزه حضور بي وقفه و پرنشاط داشت و مبارزه بي امان او با طاغوت الهام بخش پيران و اميد بخش جوانان بود و همگان را به حضور دائم در صحنه ترغيب مي نمود. او با تأسي از پيامبر هيچ پرسشگري را بي پاسخ و هيچ نيازمندي را دست خالي رها نمي كرد و همواره با لبخند رضايت و موافقت تمام همتش را براي رفع نيازها و كاستي ها صرف مي نمود.
او مرد اصلاح و اخلاص بود. او اصلاحگري بود كه مصلحت انديشي نمي كرد. او حقيقت را فداي مصلحت نمي كرد و هميشه حق را مي گفت و از آن دفاع مي نمود و توجهي به اين نكته نمي كرد كه چه كسي خوش دارد و چه كسي ناراحت مي شود و علت آن اين بود كه او هرگز در انديشه كسب مقام دنيوي، احترام مردمي و دفتر و بارگاه آستان نبود ايشان در عرصه هاي ديني و مذهبي و سياسي و اجتماعي و فرهنگي خدمات ارزنده اي به مردم خطه كاشان نمود و احداث و بازسازي دهها مدرسه و آب انبار و مسجد و بيمارستان و احياي موقوفات از خدمات ايشان به شمار مي رود.
از جمله فعاليت هاي فرهنگي ايشان تأسيس كتابخانه در سال 1344 در كنار مسجد باباولي مي باشد كه در زمان اوج پهلوي محل امن براي جوانان و در طول دوران انقلاب شكوهمند اسلامي پايگاه ويژه اي جهت برنامه ريزي فعاليت هاي ضد رژيم بشمار مي آمده است.
در سال 1375 به پيشنهاد عده اي از جوانان ايشان اقدام به ساخت كتابخانه عظيمي نمود كه پس از تلاش فراوان كتابخانه بزرگي در حدود 2000 متر مربع احداث گرديد كه در نوع خود بي نظير است كه در حال حاضر مورد مراجعه جمع كثيري از دانش آموزان و دانشجويان و جوانان علاقمند به علم و دانش مي باشد.
پس از ارتحال رهبر کبیر انقلاب اسلامی نیز ایشان به عنوان یکی از کانونهای اصلی حمایت از فرزندان راستین حوزوی حضرت امام(ره) محسوب می شد و آن عزیز از حامیان جدی خدمتگذاران نظام مقدس جمهوری اسلامی پس از دوم خرداد 76 و استقرار دولت اصلاحات بود.
از بارزترین خصوصیات شخصیتی این عالم آگاه به زمان و تداوم بخش اندیشه و راه حضرت امام(ره) می توان به روشن ضمیری و انعطاف پذیری، بیدارگری، خرافه ستیزی و تحجر زدایی، مرزبانی حماسه خمینی و طاغوت ستیزی اشاره نمود.
سرانجام در لحظه هايي كه مردم مؤمن مترنم به نيايش عارفانه عرفه مي شدند آواي لبيك رحيل اين عالم عابد و فقيه كامل طنين پرواز طائر روحش از خانه گل در گوش كاشانه دل پيچيد و در روز عرفه سال 1424 هجري قمري مطابق با 11 بهمن ماه 1382 هجري شمسي به ديار باقي هجرت نمود و جام معرفت شهودي خويش را از دست باب عرفه و عاشورا حضرت اباعبدالله الحسين برگرفت و با آزادي از سجن دنيا به زيارت و ضيافت سراسر نور و عشق و سرور آن رهبر آزادگان رفت.در کاشان 3 روز عزای عمومی اعلام شد و پیکر پاکش در میان حزن و اندوه هزاران نفر ازمردم فهیم کاشان تشییع و در کنار عالم بزرگ ملامحسن فیض کاشانی به خاک سپرده شد . از او بيش از دهها كتاب و رساله بر جاي مانده است كه مهمترين آنها «سلك الدرر»، «خبرهاي غيبي در قرآن»، «اخلاق جعفري»، «طرائف الجعفريه» و ... مي توان نام برد.
جواد دقیق
متن پیام تسلیت سید محمد خاتمی (رئیس جمهور وقت) بدین شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
ضایعه تاسف بار درگذشت عالم ربّانی و روحانی روشن اندیشو متّقی حضرت آیت الله حاج جعفر صبوری را به خاندان محترم و شاگردان معزز آن مرحوم، به مردم فهیم کاشان و به همه ضاحبنظران حوزه و دانشگاه و ملت شریف ایران تسلیت می گویم.
مرحوم آیت الله صبوری با روشن بینی و درک درست زمان و احاطه به معارف والای اسلامی و شیعی در پیشبرد اندیشه والا و راهگشای امام خمینی (قده) همواره کوشا بود.
نسل جوان و آگاه و مبارز آن سامان همواره آن بزرگ را ملجاء و پناهگاه مطمئن فکری و عملی خود می یافتند. مقام ممتاز علمی، دفاع از منظر دین از آزادی و مردمسالاری، صراحت و صداقت در بیان حق و حقیقت و فروتنی و پرهیزکاری، از او شخصیتی موثر در جامعه و بخصوص نسل پویای جوان ساخته بود.
فقدان آن بزرگ ضایعه بزرگی در ساحت دین و علم .و اندیشه بود.
از خداوند بزرگ علو درجات آن روحانی عالی قدر و تسلای دل خاندان معزز و شاگردان محترم او را طلب می کنم.
سید محمد خاتمی